Στην Ελλάδα μέχρι σήμερα, μετά από πάρα πολύ κόπο και αγώνα, έχουν συνδεθεί ελάχιστα Φ/Β έργα με το δίκτυο της Δ.Ε.Η. Οι πρώτοι παραγωγοί μάλιστα σύστησαν τον Σύνδεσμο Παραγωγών Ενέργειας με Φωτοβολταϊκά (ΣΠΕΦ), με σκοπό σύσσωμοι να πολεμήσουν την αδιαφάνεια και την προκλητική κωλυσιεργία μιας μικρής αλλά πολιτικά ισχυρής συντεχνίας. Η παρούσα επιστολή του ΣΠΕΦ, η οποία υποστηρίζεται από τις 80 εταιρείες-μέλη του, θέλει να παραθέσει ντοκουμέντα για τα (μη) δρώμενα του Υπουργείου ΠΕΧΩΔΕ, μέσω της ηγεσίας του μέχρι και σήμερα εν ενεργεία Υπουργού.
Το Ιούνιο του 2006, η σημερινή Κυβέρνηση ψήφισε το Ν.3468 ακολουθώντας την παγκόσμια τάση σχετικά με τις επενδύσεις στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Η Ελλάδα, ως χώρα που πρώτη στον κόσμο εγκατέστησε φωτοβολταϊκή (Φ/Β) μονάδα στην Κύθνο το έτος 1982, εντυπωσιάζοντας τότε την κοινή γνώμη, εξήγγειλε ένα πολλά υποσχόμενο πρόγραμμα ανάπτυξης Φ/Β επενδύσεων, καθιστώντας την χώρα στο παγκόσμιο επίκεντρο της αντίστοιχης αγοράς.
Τρία χρόνια μετά από αυτή την δέσμευση της χώρας, της Κυβέρνησης και του ιδίου του Πρωθυπουργού, αυτό που αποδείχθηκε ήταν και εξακολουθεί να είναι η συνεχής άρνηση του Υπουργείου Περιβάλλοντος (ή καλύτερα Δημοσίων Έργων) στην υγιή ανάπτυξη μιας τέτοιας επιχειρηματικότητας. Η άρνηση αυτή μάλιστα υποστηρίζεται θερμώς από τον επίσημο Σύμβουλο της Κυβέρνησης σε θέματα ενέργειας, την ηγεσία του Συμβουλίου Εθνικής & Ενεργειακής Στρατηγικής (ΣΕΕΣ).
Χρησιμοποιώντας τις εμπλεκόμενες στη διαδικασία Υπηρεσίες του, το ΥΠΕΧΩΔΕ για τρία έτη και πλέον, δημιουργεί πρωτοφανή εμπόδια στις Φ/Β επενδύσεις, με γνώμονα πάντα απόψεις μη επιστημονικά και ουσιαστικά βάσιμες. Οι Υπηρεσίες αυτές ήταν μέχρι πρόσφατα οι Πολεοδομίες (δίνουν την έγκριση για την τελική σύνδεση των Φ/Β μονάδων με το δίκτυο της ΔΕΗ) και σήμερα οι Περιφέρειες (γνωμοδοτούν για τους περιβαλλοντικούς όρους όπου απαιτούνται). Πρόσφατα μάλιστα, το ΥΠΕΧΩΔΕ προσπάθησε να χρησιμοποιήσει στην προσπάθεια αυτή και τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, προκειμένου να απορριφθούν χιλιάδες επιχειρηματικά σχέδια Φ/Β μονάδων που εκκρεμεί η αδειοδότησή τους και έχουν κατατεθεί σε μη άρτια και μη οικοδομήσιμα οικόπεδα. Τα επιχειρηματικά αυτά σχέδια έχουν κατατεθεί πριν από τουλάχιστον δύο έτη, ενώ το ΥΠΕΧΩΔΕ εξέδωσε πρόσφατη Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) στην οποία υποχρεώνει (αναδρομικά) τα οικόπεδα εγκατάστασης να είναι άρτια και οικοδομήσιμα. Η ΚΥΑ αυτή είναι μια δισέλιδη (!!) απόφαση, την οποία ο Υπουργός ΠΕΧΩΔΕ έκανε πάνω από τρία (!!) χρόνια για να υπογράψει. Και αυτό συνέβη αμέσως μετά από τις Ευρωεκλογές του Ιουνίου, όταν ο Πρωθυπουργός πήρε το αρνητικό μήνυμα από τις κάλπες, παρόλο που ο ΣΠΕΦ (όπως και ο Σύνδεσμος Εταιρειών Φωτοβολταϊκών) είχε επανειλημμένως προσπαθήσει να ενημερώσει το Μέγαρο Μαξίμου στο παρελθόν για τις προκλητικές αυτές ενέργειες.
Για πλέον των τριών ετών, το μόνιμο εμπόδιο των Φ/Β εγκαταστάσεων ήταν οι Πολεοδομίες. Με πρόσχημα τα «νομικά κενά» που υπήρχαν στη διαδικασία (δεν υπήρχαν σαφείς όροι δόμησης με τους οποίους ο επενδυτής μπορούσε να θεωρήσει στην Πολεοδομία κάποια μορφής άδεια, ώστε βάσει του Ν.1512/85 να ηλεκτροδοτήσει το έργο), όλο αυτό τον καιρό καθυστέρησε σκοπίμως η εγκατάσταση των Φ/Β επενδύσεων. Αυτό φάνηκε προς στιγμή να ξεπερνιέται με την πρόσφατη υπογραφή της ΚΥΑ με αριθμό ΦΕΚ 344/20-07-2009 από τον Υπουργό ΠΕΧΩΔΕ, ύστερα από εντονότατη πολιτική πίεση μέσω του Μεγάρου Μαξίμου. Για όλα αυτά συνυποβάλλεται σχετική αλληλογραφία που τεκμηριώνει τόσο τη γνώση του ΥΠΕΧΩΔΕ και του Μεγάρου Μαξίμου για το θέμα, αποδεικνύοντας την προφανή και σκόπιμη κωλυσιεργία της υπογραφής της πρόσφατης ΚΥΑ. Ακόμη και αν δεχθούμε ότι η Ελλάδα είναι μια γραφειοκρατική χώρα, το να υπογραφεί μια δισέλιδη απόφαση από έναν Υπουργό σε τρία χρόνια, σίγουρα δεν είναι τέτοιο θέμα.
Για μια ακόμη φορά όμως, το ΥΠΕΧΩΔΕ βάζει νέες σκόπιμες καθυστερήσεις στις διαδικασίες, μετά την υπογραφή της πρόσφατης ΚΥΑ με ΦΕΚ 334/20-07-2009. Συγκεκριμένα, στο άρθρο 5 αναφέρεται ότι για τη χωροθέτηση των φωτοβολταϊκών συστημάτων ανεξαρτήτως ισχύος εφαρμόζονται τα κριτήρια των παρ. 2 του άρθρου 17 της υπ’ αριθμ. 49828/12.11.2008 κοινής υπουργικής απόφασης (έγκριση Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις Α.Π.Ε. και της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων αυτού, ΦΕΚ 2464/τ.Β΄/2008).
Ανατρέχοντας στην παράγραφο αυτή του ΦΕΚ 2464/2008, ορίζονται ζώνες αποκλεισμού για τη χωροθέτηση εγκαταστάσεων εκμετάλλευσης της ηλιακής ενέργειας, δηλαδή ζώνες στις οποίες πρέπει να αποκλείεται η εγκατάστασή τους. Το σκανδαλώδες είναι όμως ότι στο άρθρο 3 της ίδιας ΚΥΑ ορίζεται η έκταση εφαρμογής της, όπου σαφώς ορίζεται ότι δεν υπάγονται οι εγκαταστάσεις παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε. που χαρακτηρίζονται ως μη οχλούσες εγκαταστάσεις, σύμφωνα με το άρθρο 2 της υπ’ αριθμ.19500/2004 κοινής υπουργικής απόφασης (ΦΕΚ 1671 Β΄/11.11.2004). Οι εγκαταστάσεις αυτές είναι και οι Σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής από φωτοβολταϊκά συστήματα με αποδιδόμενη ηλεκτρική ισχύ μικρότερη ή ίση του 0,5 MW (άρθρο 2 παρ. δ).
Αυτά τα πρωτοφανή και προκλητικά γεγονότα συμβαίνουν σήμερα, δύο μήνες μετά την υπογραφή της ΚΥΑ με ΦΕΚ 334/20-07-2009. Ο ΣΠΕΦ καταγγέλλει ανοιχτά την ηγεσία του Υπουργείου ΠΕΧΩΔΕ για έναν άνευ λόγου και προηγουμένου πόλεμου που έχει προκηρύξει εναντίον του κλάδου μας. Κανείς δεν υποστηρίζει ότι οι Α.Π.Ε. από μόνες τους είναι η λύση στο πρόβλημα της ενέργειας. Έχουμε όμως δεσμευτεί ως χώρα έναντι του πρωτοκόλλου του Κυότο αλλά και έναντι των Ευρωπαίων εταίρων μας για τη μείωση των ρύπων που εκπέμπουμε. Η συγκεκριμένη ηγεσία του ΠΕΧΩΔΕ και του ΣΕΕΣ, έχοντας το ατιμώρητο που τους δίνει το πολιτικό μας σύστημα, παίρνουν αποφάσεις οι οποίες μας ζημιώνουν ανεπανόρθωτα ως χώρα, με σκοπό προφανώς να εξυπηρετηθούν κάποια άλλα μεγάλα συμφέροντα.
Το προσωρινό Δ.Σ. του ΣΠΕΦ
Δρ. Κώστας Δανιηλίδης
Δημήτρης Μαλαμούλης
Μιχάλης Δερπανόπουλος
Νίκος Σαβούρης
Πάνος Κιλίμης
Αντώνης Ρισάφης