Θετικά "βλέπουν" οι φωτοβολταϊκοί παραγωγοί τη ρύθμιση ΥΠΕΝ κατά της «εγκατάλειψης» των Τιμών Αναφοράς από διαγωνισμούς ΡΑΕ

Θετική εικόνα για τα αντανακλαστικά που επιδεικνύει το Υπουργείο Ενέργειας στο ζήτημα της πρόωρης εγκατάλειψης της Τιμής Αναφοράς (ΤΑ) που κάποιος παραγωγός κέρδισε σε διαγωνισμό ΡΑΕ και της συνεπακόλουθης λύσης της σχετικής Σύβασης Λειτουργικής Ενίσχυσης με τον ΔΑΠΕΕΠ ώστε να προσχωρήσει στην αγορά, φαίνεται να καταγράφεται στις τάξεις των παραγωγών.  Μιλώντας στο ρεπορτάζ του energypress για το θέμα ο Πρόεδρος του ΣΠΕΦ Δρ. Στέλιος Λουμάκης χαρακτήρισε τη ρύθμιση του άρθρου 41 (του πρόσφατου ν/σ) ως ισορροπημένη και πάντως μη τιμωρητική.  Όπως υπογραμμίζει ο κ. Λουμάκης, η επιστροφή για δύο χρόνια από την λύση της Σύμβασης από τον παραγωγό στον ΔΑΠΕΕΠ της όποιας θετικής διαφοράς υπάρξει μεταξύ της ΕΤΑ (Ειδική Τιμή Αγοράς) από την ΤΑ που ο ίδιος ο επενδυτής με την βούληση του κατοχύρωσε σε διαγωνισμό ΡΑΕ, απλά «προσγειώνει» για δύο χρόνια το project στα έσοδα που ούτως ή άλλως αυτό θα είχε με βάση την ΤΑ αυτή.  Επιπλέον η ρύθμιση επειδή αφορά προκηρύξεις διαγωνισμών από 1/1/21, δεν καταλαμβάνει τον διαγωνισμό ΡΑΕ του περασμένου Μαίου, ο οποίος είχε ημερομηνία ΦΕΚ 28/12/20.  Οπότε η διάταξη δεν προκύπτει να φέρει αναδρομική ισχύ. 

Για να πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά, σε συνέχεια του διαγωνισμού ΡΑΕ του περασμένου Μαίου και της κατακρήμνισης των τιμών αναφοράς που καταγράφηκε, φορείς της αγοράς με πρώτο τον ΣΠΕΦ μίλησαν για παράδοξα χαμηλά επίπεδα τιμών που δεν δικαιολογούνταν από τις ήδη τότε αυξανόμενες τιμές κόστους του φωτοβολταϊκού εξοπλισμού, σε σχέση δηλαδή με τα επίπεδα του 2020.  Ο ΣΠΕΦ απέδωσε το φαινόμενο σε μάλλον βραχεία στρατηγική καθετοποιημένων συμμετεχόντων για την αύξηση του μεριδίου τους στις ΑΠΕ, εκτοπισμού δηλαδή καταρχήν των υπολοίπων από τις δημοπρατούμενες ποσότητες και εν συνεχεία εγκατάλειψης των ζημιογόνων αυτών συμβάσεων με τον ΔΑΠΕΕΠ που πρακτικά επί ζημία τους θα επιδοτούσαν τον ΕΛΑΠΕ με την θετική διαφορά της ΕΤΑ από την ΤΑ και προσχώρηση στην χονδρεμπορική αγορά ή σε κάποιο διμερές συμβόλαιο με τον εαυτό τους, αφού η καθετοποίηση θα τους προσέφερε αυτόματα τιμές πώλησης για την παραγόμενη ενέργεια τους στο πολλαπλάσιο ύψος των τιμών λιανικής, δηλαδή πάνω από τα 120 ευρώ/MWh.  

Υπενθυμίζεται πως οδηγούμενη η πτώση των ΤΑ στον διαγωνισμό ΡΑΕ του Μαίου του 2021 από τα φωτοβολταϊκά και παρότι ο διαγωνισμός ήταν κοινός, δηλαδή συμμετείχαν και τα αιολικά από τα οποία ωστόσο δεν κατάφερε να επιλεγεί κανένα έργο, η χαμηλότερη τιμή έκλεισε στα μόλις 32,97 ευρώ/MWh και η μεσοσταθμική στα 37,60 ευρώ/MWh όταν στον αμέσως προηγούμενο διαγωνισμό του Ιουλίου του 2020 για τα φωτοβολταϊκά η χαμηλότερη τιμή ήταν στα 45,84 ευρώ/MWh και η μεσοσταθμική στα 49,81 ευρώ/MWh και παρότι οι τιμές του εξοπλισμού ήταν τότε διεθνώς αλλά και στην Ελλάδα σημαντικά φθηνότερες. 

Ο ΣΠΕΦ είχε μιλήσει τον περασμένο Μάιο για στρέβλωση και αδυναμία του μοντέλου των ενιαίων διαγωνισμών ΡΑΕ να διασφαλίσουν υγιή επίπεδα τιμών και συνεπακόλουθα συμμετοχών παικτών που δεν χαίρουν καθετοποίησης ή δυνατότητας καθετοποίησης στο εγγύς μέλλον, γεγονός που θα οδηγούσε στο ραγδαίο κλείσιμο της αγοράς των νέων ΑΠΕ.  Η συγκέντρωση των ΑΠΕ σε ολιγοπώλιο συμμετεχόντων και μάλιστα καθετοποιημένων απειλεί να τις αποσυνδέσει από την χονδρική αγορά και τα σήματα που αυτή εκπέμπει, δίνοντας έτσι χώρο στην διαμόρφωση πλασματικών τιμών αποζημίωσης που μόνο τείχη θα υψώνουν στην είσοδο νέων παικτών και στην εν τέλει πραγματική μείωση των τιμών λιανικής που φτάνουν στον λογαριασμό του καταναλωτή.  Φαίνεται λοιπόν πως το Υπουργείο, αφουγκραζόμενο τις ανησυχίες αυτές και πάνω απ’ όλα θέλοντας να αποφύγει τέτοια φαινόμενα στο νέο πακέτο δημοπρασιών ΡΑΕ που έχει αιτηθεί από την Κομισιόν να ισχύσει έως το 2025 για τουλάχιστον 3 επιπλέον GW ΑΠΕ, εισάγει προς ψήφιση την επίμαχη διάταξη με την οποία οι επενδυτές εν τοις πράγμασι θα υποχρεούνται για δύο τουλάχιστον χρόνια μετά την οποτεδήποτε πρόωρη από πλευράς τους λύση της σύμβασης με τον ΔΑΠΕΕΠ να συνεχίζουν να πωλούν την ενέργεια τους στις ΤΑ που κατοχύρωσαν σε διαγωνισμό.  Έτσι εκτιμάται πως οι συμμετέχοντες, ιδίως οι καθετοποιημένοι, μάλλον θα είναι περισσότερο διστακτικοί στο να μπιντάρουν στους διαγωνισμούς ΡΑΕ τιμές κάτω του κόστους, βασιζόμενοι στην δυνατότητα που τους δίνει ο ν. 4643/2019 για άμεση κατόπιν εγκατάλειψη των συμβάσεων με ΔΑΠΕΕΠ στις ΤΑ αυτές και προσχώρηση τους εν συνεχεία στην αγορά, εκμεταλλευόμενοι δηλαδή την καθετοποιημένη δομή που ευεργετικά τους οδηγεί στις πολλαπλάσιες τιμές λιανικής για την παραγωγή τους, επισημαίνει στο σχολιασμό του ο κ. Λουμάκης. 

Αναφορικά με την περίπτωση να συνεχιστεί το φαινόμενο από άλλη οδό, δηλαδή επιτυχόντες σε διαγωνισμό ΡΑΕ να μην προσέρχονται καν στον ΔΑΠΕΕΠ για σύναψη Σύμβασης Λειτουργικής Ενίσχυσης στις ΤΑ που κατοχύρωσαν και αντ’ αυτών να προσχωρούν απευθείας στην αγορά, το ν/σ προβλέπει ως ποινή την κατάπτωση της εγγυητικής επιστολής συμμετοχής υπέρ της ΡΑΕ που υπέβαλαν στον σχετικό διαγωνισμό, κάτι που παγίως ούτως ή άλλως προβλέπεται από τις ίδιες τις αποφάσεις που εκδίδει η Αρχή για τους επιτυχόντες κάθε διαγωνισμού.  Κλείνοντας το σχολιασμό του ο Πρόεδρος του ΣΠΕΦ αναφέρθηκε και στην ανάγκη απεγκλωβισμού των προσεχών διαγωνισμών ΡΑΕ από τις  υποχρεωτικά καθοδικές με βάση τον ισχύοντα αλγόριθμο τιμές εκκίνησης.  Το κόστος του Φ/Β εξοπλισμού, του χάλυβα, των καλωδίων κλπ ήδη από πέρυσι σταθερά αυξάνεται αν όχι εσχάτως εκτοξεύεται, οπότε δεν είναι ρεαλιστικό να επιχειρούνται στους διαγωνισμούς ΑΠΕ μονίμως χαμηλότερες και μη βιώσιμες οικονομικά τιμές, που εν τέλει καταλήγουν πλασματικές.