1. Τα φωτοβολταϊκά πλαίσια υπάγονται στην κατηγορία του Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (ΗΗΕ) σύμφωνα με την Οδηγία 2012/19/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 4/7/12 η οποία και ρυθμίζει τους κανόνες και τις προϋποθέσεις για την εναλλακτική διαχείριση των Αποβλήτων ΗΗΕ (ΑΗΗΕ).
2. Επί τη βάση των προβλέψεων της Οδηγίας 2012/19/ΕΚ, το νομικό πλαίσιο στην Ελλάδα για την ΑΗΗΕ ρυθμίστηκε με την ΚΥΑ 23615/651/Ε.103 ΦΕΚ Β 1184 από 9/5/14 όπως τροποποιήθηκε με την ΥΠΕΝ/ΔΝΕΠ/36928/2227 από 6/12/18.
3. Αρμόδια Αρχή για την εφαρμογή των προβλέψεων της ΚΥΑ είναι ο Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ).
4. Σύμφωνα την Ευρωπαϊκή Οδηγία αλλά και το άρθρο 13 της ΚΥΑ οι Παραγωγοί Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού, δηλαδή οι παραγωγοί των Φ/Β πλαισίων ή τρίτοι που λειτουργούν κατ’ εξουσιοδότηση τους και ανεξάρτητα από ποια τεχνική πωλήσεων χρησιμοποιούν, υποχρεούνται να οργανώνουν συστήματα διαχείρισης ΑΗΗΕ, ατομικά ή συλλογικά ή να συμμετέχουν σε εγκεκριμένα τέτοια.
5. Σύμφωνα με τη νομοθεσία υπόχρεος Παραγωγός ΗΗΕ μπορεί να είναι οποιοδήποτε νομικό ή φυσικό πρόσωπο:
a) Είναι εγκατεστημένο στη χώρα και κατασκευάζει ΗΗΕ με την επωνυμία ή το εμπορικό σήμα του ή αναθέτει τον σχεδιασμό ή την κατασκευή ΗΗΕ, τον οποίο διαθέτει στην αγορά με την επωνυμία ή το εμπορικό σήμα του εντός της ελληνικής επικράτειας.
b) Είναι εγκατεστημένο στη χώρα και μεταπωλεί εντός της ελληνικής επικράτειας με την επωνυμία ή το εμπορικό σήμα του εξοπλισμό παραγόμενο από άλλους προμηθευτές, όπου ο μεταπωλητής δεν θεωρείται «παραγωγός» εφόσον η μάρκα του παραγωγού αναγράφεται στον εξοπλισμό σύμφωνα με το σημείο 1).
c) Είναι εγκατεστημένο στη χώρα και διαθέτει στην αγορά κατ’ επάγγελμα ΗΗΕ από τρίτη χώρα ή από άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
d) Πωλεί ΗΗΕ στη χώρα μέσω εξ αποστάσεως επικοινωνίας απευθείας σε ιδιωτικά νοικοκυριά ή σε χρήστες πλην των ιδιωτικών νοικοκυριών και είναι εγκατεστημένος σε άλλο κράτος μέλος ή σε τρίτη χώρα.
6. Οι παραγωγοί Φ/Β εξοπλισμού ή τρίτοι που λειτουργούν κατ’ εξουσιοδότηση τους και που δεν προβαίνουν οι ίδιοι στην οργάνωση ατομικού ή συλλογικού συστήματος διαχείρισης ΑΗΗΕ, αλλά συμμετέχουν σε εγκεκριμένο συλλογικό σχήμα, υποχρεούνται στην καταβολή χρηματικής εισφοράς στο σχήμα αυτό σύμφωνα με το άρθρο 16 της ΚΥΑ.
7. Σύμφωνα με το αρ. 16 της ΚΥΑ καταρτίζεται και λειτουργεί Εθνικό Μητρώο Παραγωγών Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού εξοπλισμού.
8. Η συλλογή των ΑΗΗΕ μη οικιακής προέλευσης που προέρχονται από εμπορικές, βιομηχανικές, ιδρυματικές και άλλες πηγές, γίνεται από νόμιμους συλλέκτες−μεταφορείς απευθείας από τις εγκαταστάσεις/χώρους των χρηστών. Κατά την παραλαβή ΑΗΗΕ, εκδίδεται Βεβαίωση Παραλαβής. Ο τρόπος έκδοσης/χορήγησης της Βεβαίωσης αυτής καθορίζεται στη σύμβαση συνεργασίας μεταξύ συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης και συλλεκτών μεταφορέων (αρ. 6, παρ. 3, ΚΥΑ).
9. Για τα ΑΗΗΕ οικιακής προέλευσης που διατέθηκαν στην αγορά μετά τις 13 Αυγούστου 2005, κάθε παραγωγός ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού, μέσω των συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης, χρηματοδοτεί τις εργασίες για την συλλογή/διαλογή, επεξεργασία, ανάκτηση και την περιβαλλοντικώς ορθή διάθεση τους (αρ. 13, παρ. Α της ΚΥΑ). Η χωριστή συλλογή των ΑΗΗΕ οικιακής προέλευσης πραγματοποιείται σε σημεία συλλογής που φέρουν κατάλληλη επισήμανση (αρ. 6, παρ.2, της ΚΥΑ).
10. Κατ’ εξαίρεση, στην περίπτωση φωτοβολταϊκών πλαισίων που διατέθηκαν στην αγορά προς μη οικιακούς χρήστες μετά τις 13 Αυγούστου 2005 αλλά η επιχείρηση του παραγωγού των Φ/Β πλαισίων έπαυσε οριστικά να λειτουργεί πριν από την 14−2−2014, η χρηματοδότηση των δαπανών για τη συλλογή, την επεξεργασία, την ανάκτηση και την περιβαλλοντικώς ορθή διάθεση των αποβλήτων των φωτοβολταϊκών πλαισίων, επιβαρύνει τους χρήστες (αρ. 16, παρ. Β, 3, της ΚΥΑ).
Συμπερασματικά λοιπόν, για τα Φ/Β πλαίσια ισχύει ενιαία ότι και για όλες τις υπόλοιπες ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές (λ.χ. πλυντήρια, ψυγεία, κινητά τηλέφωνα, υπολογιστές κλπ). Αυτοί που τα παράγουν ή τα εισάγουν στη χώρα (Φ/Β πλαίσια δεν παράγονται από το 2012 και μετά στη χώρα μας αλλά εισάγονται ως επί τω πλείστον από την Κίνα) είναι υπόχρεοι να καταβάλλουν την σχετική εισφορά για την ανακύκλωση τους. Εναλλακτικά μπορούν οι εισαγωγείς αυτοί να αναπτύξουν δικό τους σύστημα διαχείρισης των αποβλήτων που θα παράξουν τα προϊόντα που εισήγαγαν στο τέλος του κύκλου ζωής τους.
Επισυνάπτεται παλαιότερη παρουσίαση του Προέδρου του ΣΠΕΦ Δρ. Στέλιου Λουμάκη σε σχετική εκδήλωση της ΡΑΑΕΥ για το θέμα στις 9 Ιουνίου 2023 στην Θεσσαλονίκη.
