Πως θα διαμορφωθούν οι Τιμές Αναφοράς για τα φωτοβολταϊκά μέχρι 500 KW εντός και εκτός διαγωνισμών

Αντίθετα, τα ιδιωτικά φωτοβολταϊκά μέχρι 500 KW που δεν εμπίπτουν στον περιορισμό του ν. 4602 και μπορούν να κατασκευαστούν εκτός διαγωνισμών, μέχρι και το πρώτο εξάμηνο του 2021 θα "πάρουν" χαμηλές μεν Τιμές Αναφοράς που σε καμιά περίπτωση δεν θα εξασφαλίσουν υψηλές αποδόσεις, αλλά οι τιμές αυτές θα είναι σε σημαντικά υψηλότερα επίπεδα από τις τιμές στις οποίες αναμένεται να καταλήξουν οι ειδικοί για τα φωτοβολταϊκά διαγωνισμοί της ΡΑΕ της ίδιας περιόδου.

Αυτά είναι κάποια από τα βασικά συμπεράσματα στα οποία καταλήγει η ανάλυση σεναρίων των Τιμών Αναφοράς (ΤΑ) που διαμορφώνονται το 2020 έως και αρχές του 2021 την οποία παρουσιάζει το energypress με την επιστημονική συνδρομή του Δρ. Στέλιου Λουμάκη, Προέδρου του ΣΠΕΦ.

Η ανάλυση έρχεται και ως συνέχεια της έκδοσης της νέας Υπουργικής Απόφασης του Υφυπουργού Ενέργειας Γεράσιμου Θωμά, σχετικά με τις ποσότητες MW που θα προκηρυχθούν στους διαγωνισμούς ΡΑΕ ανά τεχνολογία το 2020, με δεδομένο βεβαίως ότι το ενδιαφέρον για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών έως 500 KW εκφράζεται από χιλιάδες μικρομεσαίους επενδυτές του κλάδου.

Σταχυολογώντας τις υποπεριπτώσεις ας δούμε καταρχήν πως έχει το τοπίο στα έργα αυτά:    

• Έχει καταργηθεί ήδη από το 2019 η διακριτή Κατηγορία διαγωνισμών ΡΑΕ στα φωτοβολταϊκά έργα εγκατεστημένης ισχύος έως 500 kW.  Όσα από αυτά υποχρεώνονται να κατέβουν σε διαγωνισμό, συμμετέχουν σε ενιαία ανταγωνιστική διαδικασία μαζί με τα μεγαλύτερα εγκατεστημένης ισχύος έως 20 MW έκαστο. Αυτό όπως είναι προφανές δημιουργεί μια σημαντική ετερογένεια οικονομιών κλίμακας μεταξύ των συμμετεχόντων. Γι’ αυτό τον λόγο στον αντίποδα άλλωστε έργα εγκατεστημένης ισχύος άνω των 250 MW οδηγήθηκαν με νομοθετική ρύθμιση του ν. 4643/2019 εκτός διαγωνισμών σε διαδικασία διακριτής απόδοσης ΤΑ εκτός διαγωνισμών.  
• Στους ενιαίους αυτούς λοιπόν διαγωνισμούς ΡΑΕ ειδικούς ανά τεχνολογία έχει αυξηθεί σημαντικά η  εγκατεστημένη ισχύς των φωτοβολταϊκών έργων που συμμετέχουν και κινούνται πλέον σε επίπεδα της τάξεως των 10-20 MW ανά έργο. Εξ’ αυτού του γεγονότος αλλά και της συρρίκνωσης του κόστους της τεχνολογίας έχει συντελεστεί σημαντική πτώση των τιμών ΤΑ που δύναται εκεί να κατοχυρώσει ένα φωτοβολταϊκό έργο.  Σύμφωνα με τα στοιχεία του πρόσφατου διαγωνισμού του Δεκεμβρίου 2019 η μεσοσταθμική τιμή ΤΑ ήταν μόλις 59,98 ευρώ/MWh, ενώ το εύρος τιμών που κατοχυρώθηκαν ήταν από 65,99 έως και μόλις 53,82 ευρώ/MWh. Στους ειδικούς για τα Φ/Β διαγωνισμούς του 2020 η ισχύς που θα δημοπρατηθεί θα είναι 300 MW πλέον τα αδιάθετα υπόλοιπα της περασμένης χρονιάς που σύμφωνα με την Απόφαση ΡΑΕ 1246/2019 από 18/12/19 είναι 182 MW.  Άρα σύνολο 482 MW για Φ/Β στους ειδικούς διαγωνισμούς το 2020.  Επίσης σύμφωνα με την ΥΑ, η τιμή έναρξης του πρώτου ειδικού για Φ/Β διαγωνισμού του 2020 (λ.χ. Ιουλίου 2020) θα είναι τα 63 ευρώ/MWh.  Αυτό «σιγουρεύει» περαιτέρω την πτώση των τιμών ως προς τον προηγούμενο διαγωνισμό του Δεκεμβρίου 2019.
• Ο ν. 4602/2019 περιορίζει όπως είναι γνωστό για τους ιδιώτες και αγρότες επενδυτές την λήψη ΤΑ εκτός διαγωνισμών στα δύο έργα εν τέλει ανά φυσικό πρόσωπο είτε απευθείας είτε μέσω συμμετοχής τους σε εταιρικά σχήματα και ανεξαρτήτως της κατά κεφαλήν ισχύος που τους αντιστοιχεί. Ο περιορισμός ωστόσο αυτός του ν. 4602/2019 για εν τέλει δύο έργα εκτός διαγωνισμών ανά φυσικό πρόσωπο δεν εφαρμόζεται στις Εν.Κοιν., παρότι στο άρθρο 72, παρ. 7 του εν λόγω νόμου προβλέπεται πως για τις Εν.Κοιν. πέραν του ορίου των 18 MW για σύναψη συμβάσεων λειτουργικής ενίσχυσης εκτός διαγωνισμών, «κατά τα λοιπά εφαρμόζονται αναλογικά οι διατάξεις των προηγούμενων εδαφίων», τα οποία εδάφια αφορούν τον περιορισμό των δύο έργων εκτός διαγωνισμών.    
• Φωτοβολταϊκά έργα ιδιωτών επενδυτών έως 500 kW που δεν εμπίπτουν, ακόμη τουλάχιστον, στον περιορισμό του ν. 4602 και μέχρι την διενέργεια του πρώτου ειδικώς για Φ/Β διαγωνισμού ΡΑΕ εντός του 2020, συνδέονται και λαμβάνουν ΤΑ εκτός διαγωνισμών στα 70,30 ευρώ/MWh ενώ αντίστοιχα έργα Εν.Κοιν. και αγροτών στα 73,64 ευρώ/MWh.   
• Κατόπιν του πρώτου ειδικώς για Φ/Β διαγωνισμού ΡΑΕ λ.χ. τον Ιούλιο του 2020 η ΤΑ που θα λαμβάνουν έργα ιδιωτών επενδυτών εκτός διαγωνισμών, δηλαδή που δεν εμπίπτουν στον περιορισμό του ν. 4602, θα είναι στα 65,74 ευρώ/MWh ενώ αντίστοιχα των Εν.Κοιν. και των αγροτών στα 68,87 ευρώ/MWh. 
• Μετά την διενέργεια του δεύτερου ειδικώς για Φ/Β διαγωνισμού της ΡΑΕ για το 2020 λ.χ. τον Δεκέμβριο του 2020, έργα ιδιωτών επενδυτών που δεν εμπίπτουν στον περιορισμό του ν. 4602 θα λαμβάνουν εκτός διαγωνισμών για σύνδεση λ.χ. αρχές του 2021 σημαντικά διαφοροποιημένες τιμές από όσους ιδιώτες εμπίπτουν στον περιορισμό και μετέχουν σε διαγωνισμούς. Εν προκειμένω, με μοντελοποίηση σεναρίων που διενέργησε για το Energypress ο κ. Λουμάκης επί των αποτελεσμάτων που δύνανται να προκύψουν από τον πρώτο ειδικώς για Φ/Β διαγωνισμό ΡΑΕ το 2020, παρουσιάζονται στο Διάγραμμα 1 οι ΤΑ που δύναται να λάβουν έργα ιδιωτών εκτός διαγωνισμών με σύνδεση αρχές του 2021 (δηλαδή με σύνδεση μετά τον δεύτερο διαγωνισμό του 2020 λ.χ. τον Δεκέμβριο και μέχρι τον πρώτο ειδικώς για Φ/Β διαγωνισμό του 2021 λ.χ. τον Ιούλιο του έτους αυτού). Οι ΤΑ αυτές όπως φαίνεται στο Διάγραμμα 1 μπορεί να είναι από 60,9 – 65,5 ευρώ/MWh. Στο Διάγραμμα 2 δίνεται η αντίστοιχη εικόνα για έργα Εν.Κοιν. και αγροτών, όπου οι ΤΑ εκτός διαγωνισμών μπορεί να είναι από 63,8 - 68,6 ευρώ/MWh.  

Διάγραμμα 1 – ΤΑ για έργα ιδιωτών εκτός διαγωνισμών και σύνδεση αρχές 2021

Διάγραμμα 2 - ΤΑ για έργα Εν.Κοιν. και αγροτών εκτός διαγωνισμών και σύνδεση αρχές 2021

Παρατηρώντας τις ανωτέρω ΤΑ σε ενιαίο πίνακα χρονικού ορίζοντα όπως απεικονίζεται στον Πίνακα 1, 

Πίνακας 1 – ΤΑ για ΦΒ<500 kW εκτός διαγωνισμών

φαίνεται πως οι ΤΑ εκτός διαγωνισμών διαμορφώνονται σε σημαντικά υψηλότερα επίπεδα των τιμών που αναμένεται να καταλήξουν οι ειδικοί για Φ/Β διαγωνισμοί ΡΑΕ και που θα καταλαμβάνουν οριζόντια ομοειδή κατά τα άλλα Φ/Β έργα έως 500 kW που υποχρεώνονται σε διαγωνισμό. Όπως προαναφέρθηκε, στον πρόσφατο διαγωνισμό ΡΑΕ του Δεκεμβρίου του 2019, η μεσοσταθμική ΤΑ έκλεισε στα 59,98 ευρώ/MWh, ενώ το εύρος ΤΑ που κατοχυρώθηκαν έπεσε μέχρι και τα 53,82 ευρώ/MWh. Στους προσεχείς διαγωνισμούς όπως είναι φυσικό αναμένεται περαιτέρω πτώση των ΤΑ με δεδομένο ότι ήδη στον πρώτο ειδικό για Φ/Β διαγωνισμό για το 2020 η τιμή εκκίνησης έχει οριστεί με την ΥΑ στα 63 ευρώ/MWh δηλαδή αρκετά χαμηλότερα από του αμέσως προηγούμενου που ήταν 66,02 ευρώ/MWh. 

Μήλον της έριδος όπως είναι γνωστό για τους Φ/Β επενδυτές αποτελεί ο περιορισμός του ν. 4602/2019 για μέχρι δύο έργα εκτός διαγωνισμών και που παραδόξως προσμετρά και τα έργα που κάποιοι τυχόν αιτήθηκαν στον ΔΕΔΔΗΕ ακόμη και πριν την θέσπιση του τον Μάρτιο του 2019. Προκύπτει δηλαδή αναδρομικότητα στην εφαρμογή του νόμου, η οποία μάλιστα οδηγεί κάποιους να έχουν εξαντλήσει το περιθώριο των δύο έργων εν τέλει ανά φυσικό πρόσωπο με πολύ μικρότερη κατά κεφαλήν ισχύ (λ.χ. 2 Χ 200 kW) από όση θα είχαν την δυνατότητα να αναπτύξουν αν γνώριζαν τον περιορισμό (2 Χ 500 kW). Προς το παρόν το ΥΠΕΝ τηρεί σιγήν ιχθύος στο αν θα καταργήσει τουλάχιστον την στρέβλωση της αναδρομικής προσμέτρησης έργων όπως έχει ζητήσει επανειλημμένα ο ΣΠΕΦ, ούτως ώστε να έχουν όλοι ίσες ευκαιρίες στα εκτός διαγωνισμών Φ/Β έργα ως προς την ΤΑ.

Αναδημοσίευση από Energypress 12/2/20