ΑΠΘ: Το αποφευγόμενο κόστος από τα φωτοβολταϊκά θα ανέλθει στα 233 εκατ. ευρώ το 2012
Σε συνέχεια προηγούμενων άρθρων του Συνδέσμου σχετικά με το αποφευγόμενο κόστος από την διείσδυση των φωτοβολταϊκών που αποδίδουν τα μέγιστα της λειτουργίας τους ως επί τω πλείστον στην αιχμή του φορτίου του ηλεκτρικού συστήματος, ο ΣΠΕΦ ανέθεσε μελέτη για το θέμα στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) και συγκεκριμένα στο Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Η/Υ.
Η μελέτη διεξάχθηκε για το έτος 2012 με προσομοίωση της ανάπτυξης της διείσδυσης των Φ/Β για το β’ εξάμηνο και αφορά στο διασυνδεδεμένο σύστημα στο οποίο και διενεργείται ο Ημερήσιος Ενεργειακός Προγραμματισμός (ΗΕΠ) στα πλαίσια του μοντέλου Mandatory Pool που λειτουργεί η χώρα μας. Οι βασικές παραδοχές της μελέτης αφορούν εγκατεστημένη ισχύ Φ/Β ως 1,100 MWp μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους στο διασυνδεδεμένο σύστημα και εξετάζεται το πρόσθετο κόστος που θα επέφερε στο σύστημα η υποκατάσταση της ισχύος αυτής από συμβατική. Αξίζει να σημειωθεί εδώ πως λόγω του μοντέλου Mandatory Pool που διενεργείται ο ΗΕΠ το πρόσθετο κόστος από τις συμβατικές μονάδες που θα κάλυπταν το κενό δεν ισούται μόνο με την καθ’ εαυτού αποζημίωση τους αλλά και με την υπερ-αποζημίωση που θα επέφεραν στις ήδη συμμετέχουσες μονάδες λόγω της ανόδου της Οριακής Τιμής Συστήματος (ΟΤΣ).
Επιλύοντας λοιπόν η μελέτη τον νέο ΗΕΠ με απουσία των Φ/Β για το 2012 προκύπτει κόστος 232,8 εκατ. ευρώ για τις πρόσθετες συμβατικές μονάδες που θα κάλυπταν το κενό συμπεριλαμβανομένης της υπερ-αποζημίωσης που αυτές θα προκαλούσαν στις ήδη συμμετέχουσες λόγω ανόδου της ΟΤΣ. Συνεπώς το κόστος που θα έπρεπε το τέλος ΕΤΜΕΑΡ και οι άλλοι πόροι στήριξης των ΑΠΕ να καλύπτουν στον Ειδικό Λογαριασμό του ΛΑΓΗΕ οφείλει να ισούται με το σύνολο της αποζημίωσης των Feed-in-Tariffs (FIT) των Φ/Β μείον το αποφευγόμενο κόστος αυτό των 232,8 εκατ. ευρώ που υπολογίστηκε στην μελέτη.
Δυστυχώς σήμερα για τον υπολογισμό του ΕΤΜΕΑΡ από το σύνολο των FIT που καταβάλλονται για τα Φ/Β αφαιρείται η αξία που αντιστοιχεί στην μέση ΟΤΣ επί τις MWh που εγχύθηκαν από αυτά δηλαδή ένα πολύ υποδεέστερο και μάλιστα εικονικό ποσό που αγνοεί εντελώς την λειτουργία του μοντέλου Mandatory Pool όπως αναλύθηκε. Συγκεκριμένα υποθέτοντας παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από Φ/Β 1,13 TWh για το 2012 και λαμβάνοντας την μέση ΟΤΣ στα 63,5 ευρώ/MWh προκύπτει το πλασματικό ποσό των 71,8 εκατ. ευρώ το οποίο και εσφαλμένα αφαιρεί ο διαχειριστής από το σύνολο των FIT ζητώντας η διαφορά να καλυφθεί από το τέλος ΕΤΜΕΑΡ. Αντίθετα λοιπόν θα έπρεπε από το σύνολο των FIT των Φ/Β να αφαιρέσει το αποφευγόμενο κόστος δηλαδή τα 232,8 εκατ. ευρώ. Προκύπτει λοιπόν μια διαφορά 161 εκατ. ευρώ (232,8 εκατ. – 71,8 εκατ. ευρώ) στους υπολογισμούς υπέρ των Φ/Β η οποία και πρέπει να πιστωθεί στον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ για το 2012. Αντίστοιχα ποσά διόρθωσης των υπολογισμών προφανώς υπάρχουν και για τα προηγούμενα έτη τα οποία και σωρευτικά υπολογιζόμενα θα εξαφάνιζαν πλήρως το επίπλαστο έλλειμμα του λογαριασμού του Λειτουργού.
Επιπλέον στην μελέτη εξετάσθηκε και η κατάργηση της στρέβλωσης του Μηχανισμού ανάκτησης Μεταβλητού Κόστους (MMK) που δρα υπέρ των συμβατικών μονάδων φυσικού αερίου αφού τις εντάσσει προνομιακά και εκτός ΗΕΠ και ΟΤΣ στο σύστημα στο Μεταβλητό τους Κόστος πλέον περιθωρίου 10% και μάλιστα σε περιόδους που η ΟΤΣ από την λειτουργία των λιγνιτικών διαμορφώνεται τουλάχιστον στο ήμισυ της αξίας συγκριτικά. Η κατάργηση λοιπόν του μηχανισμού αυτού και με δεδομένη την ζήτηση που προσομοιώνει η μελέτη για το 2012 στις 52,4 TWh θα επέφερε μια άνοδο της ΟΤΣ από τα 63,5 ευρώ/MWh στα 77 ευρώ/MWh. Στην διαφορά αυτή των 13,5 ευρώ / MWh στην ΟΤΣ προσθέτοντας ακόμη 9 ευρώ / MWh σε αυτήν από την ενσωμάτωση της πρόσθετης αποζημίωσης που οι συμβατικές μονάδες λαμβάνουν ετησίως από τα Αποδεικτικά Διαθεσιμότητας Ισχύος (ΑΔΙ) προκύπτει συνολική διαφορά στην ΟΤΣ (πλήρης πραγματική μείον την στρεβλά απομειωμένη σημερινή) ίση με 22,5 ευρώ/MWh. Αυτή πολλαπλασιαζόμενη επί την συνολική ετήσια παραγωγή των ΑΠΕ για το 2012 δηλαδή των 5 TWh δημιουργεί με τον σημερινό τρόπο υπολογισμού του ΕΤΜΕΑΡ μια διαφορά υπέρ των ΑΠΕ μόνο για το 2012 ίση με 112,5 εκατ. ευρώ η οποία και θα έπρεπε να πιστωθεί στον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ.
Από τα ανωτέρω δύο βασικά ποσοτικά συμπεράσματα της μελέτης του ΑΠΘ προκύπτει πως τόσο το αποφευγόμενο κόστος των 232,8 εκατ. ευρώ για το σύστημα φέτος από την λειτουργία των Φ/Β οφείλει άμεσα να αποτυπωθεί όσο και ο εσφαλμένος σημερινός τρόπος υπολογισμού του ΕΤΜΕΑΡ αλλά και της στρεβλής λειτουργίας της χονδρεμπορικής αγοράς που επιδοτεί εν τέλει τα ορυκτά καύσιμα και φορτώνει μόνο για το 2012 τον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ με επίπλαστο πρόσθετο έλλειμμα 112,5 εκατ. ευρώ πρέπει οπωσδήποτε να αλλάξει. Διαφορετικά κινδυνεύει να ανατραπεί ο ενεργειακός σχεδιασμός συνολικά για τις ΑΠΕ και μάλιστα επιζήμια για την χώρα, αφού μόνον αυτές μπορούν να απεξαρτήσουν την χώρα ενεργειακά από το εξωτερικό.
Σε συνέχεια προηγούμενων άρθρων του Συνδέσμου σχετικά με το αποφευγόμενο κόστος από την διείσδυση των φωτοβολταϊκών που αποδίδουν τα μέγιστα της λειτουργίας τους ως επί τω πλείστον στην αιχμή του φορτίου του ηλεκτρικού συστήματος, ο ΣΠΕΦ ανέθεσε μελέτη για το θέμα στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) και συγκεκριμένα στο Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Η/Υ.
Η μελέτη διεξάχθηκε για το έτος 2012 με προσομοίωση της ανάπτυξης της διείσδυσης των Φ/Β για το β’ εξάμηνο και αφορά στο διασυνδεδεμένο σύστημα στο οποίο και διενεργείται ο Ημερήσιος Ενεργειακός Προγραμματισμός (ΗΕΠ) στα πλαίσια του μοντέλου Mandatory Pool που λειτουργεί η χώρα μας. Οι βασικές παραδοχές της μελέτης αφορούν εγκατεστημένη ισχύ Φ/Β ως 1,100 MWp μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους στο διασυνδεδεμένο σύστημα και εξετάζεται το πρόσθετο κόστος που θα επέφερε στο σύστημα η υποκατάσταση της ισχύος αυτής από συμβατική. Αξίζει να σημειωθεί εδώ πως λόγω του μοντέλου Mandatory Pool που διενεργείται ο ΗΕΠ το πρόσθετο κόστος από τις συμβατικές μονάδες που θα κάλυπταν το κενό δεν ισούται μόνο με την καθ’ εαυτού αποζημίωση τους αλλά και με την υπερ-αποζημίωση που θα επέφεραν στις ήδη συμμετέχουσες μονάδες λόγω της ανόδου της Οριακής Τιμής Συστήματος (ΟΤΣ).
Επιλύοντας λοιπόν η μελέτη τον νέο ΗΕΠ με απουσία των Φ/Β για το 2012 προκύπτει κόστος 232,8 εκατ. ευρώ για τις πρόσθετες συμβατικές μονάδες που θα κάλυπταν το κενό συμπεριλαμβανομένης της υπερ-αποζημίωσης που αυτές θα προκαλούσαν στις ήδη συμμετέχουσες λόγω ανόδου της ΟΤΣ. Συνεπώς το κόστος που θα έπρεπε το τέλος ΕΤΜΕΑΡ και οι άλλοι πόροι στήριξης των ΑΠΕ να καλύπτουν στον Ειδικό Λογαριασμό του ΛΑΓΗΕ οφείλει να ισούται με το σύνολο της αποζημίωσης των Feed-in-Tariffs (FIT) των Φ/Β μείον το αποφευγόμενο κόστος αυτό των 232,8 εκατ. ευρώ που υπολογίστηκε στην μελέτη.
Δυστυχώς σήμερα για τον υπολογισμό του ΕΤΜΕΑΡ από το σύνολο των FIT που καταβάλλονται για τα Φ/Β αφαιρείται η αξία που αντιστοιχεί στην μέση ΟΤΣ επί τις MWh που εγχύθηκαν από αυτά δηλαδή ένα πολύ υποδεέστερο και μάλιστα εικονικό ποσό που αγνοεί εντελώς την λειτουργία του μοντέλου Mandatory Pool όπως αναλύθηκε. Συγκεκριμένα υποθέτοντας παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από Φ/Β 1,13 TWh για το 2012 και λαμβάνοντας την μέση ΟΤΣ στα 63,5 ευρώ/MWh προκύπτει το πλασματικό ποσό των 71,8 εκατ. ευρώ το οποίο και εσφαλμένα αφαιρεί ο διαχειριστής από το σύνολο των FIT ζητώντας η διαφορά να καλυφθεί από το τέλος ΕΤΜΕΑΡ. Αντίθετα λοιπόν θα έπρεπε από το σύνολο των FIT των Φ/Β να αφαιρέσει το αποφευγόμενο κόστος δηλαδή τα 232,8 εκατ. ευρώ. Προκύπτει λοιπόν μια διαφορά 161 εκατ. ευρώ (232,8 εκατ. – 71,8 εκατ. ευρώ) στους υπολογισμούς υπέρ των Φ/Β η οποία και πρέπει να πιστωθεί στον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ για το 2012. Αντίστοιχα ποσά διόρθωσης των υπολογισμών προφανώς υπάρχουν και για τα προηγούμενα έτη τα οποία και σωρευτικά υπολογιζόμενα θα εξαφάνιζαν πλήρως το επίπλαστο έλλειμμα του λογαριασμού του Λειτουργού.
Επιπλέον στην μελέτη εξετάσθηκε και η κατάργηση της στρέβλωσης του Μηχανισμού ανάκτησης Μεταβλητού Κόστους (MMK) που δρα υπέρ των συμβατικών μονάδων φυσικού αερίου αφού τις εντάσσει προνομιακά και εκτός ΗΕΠ και ΟΤΣ στο σύστημα στο Μεταβλητό τους Κόστος πλέον περιθωρίου 10% και μάλιστα σε περιόδους που η ΟΤΣ από την λειτουργία των λιγνιτικών διαμορφώνεται τουλάχιστον στο ήμισυ της αξίας συγκριτικά. Η κατάργηση λοιπόν του μηχανισμού αυτού και με δεδομένη την ζήτηση που προσομοιώνει η μελέτη για το 2012 στις 52,4 TWh θα επέφερε μια άνοδο της ΟΤΣ από τα 63,5 ευρώ/MWh στα 77 ευρώ/MWh. Στην διαφορά αυτή των 13,5 ευρώ / MWh στην ΟΤΣ προσθέτοντας ακόμη 9 ευρώ / MWh σε αυτήν από την ενσωμάτωση της πρόσθετης αποζημίωσης που οι συμβατικές μονάδες λαμβάνουν ετησίως από τα Αποδεικτικά Διαθεσιμότητας Ισχύος (ΑΔΙ) προκύπτει συνολική διαφορά στην ΟΤΣ (πλήρης πραγματική μείον την στρεβλά απομειωμένη σημερινή) ίση με 22,5 ευρώ/MWh. Αυτή πολλαπλασιαζόμενη επί την συνολική ετήσια παραγωγή των ΑΠΕ για το 2012 δηλαδή των 5 TWh δημιουργεί με τον σημερινό τρόπο υπολογισμού του ΕΤΜΕΑΡ μια διαφορά υπέρ των ΑΠΕ μόνο για το 2012 ίση με 112,5 εκατ. ευρώ η οποία και θα έπρεπε να πιστωθεί στον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ.
Από τα ανωτέρω δύο βασικά ποσοτικά συμπεράσματα της μελέτης του ΑΠΘ προκύπτει πως τόσο το αποφευγόμενο κόστος των 232,8 εκατ. ευρώ για το σύστημα φέτος από την λειτουργία των Φ/Β οφείλει άμεσα να αποτυπωθεί όσο και ο εσφαλμένος σημερινός τρόπος υπολογισμού του ΕΤΜΕΑΡ αλλά και της στρεβλής λειτουργίας της χονδρεμπορικής αγοράς που επιδοτεί εν τέλει τα ορυκτά καύσιμα και φορτώνει μόνο για το 2012 τον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ με επίπλαστο πρόσθετο έλλειμμα 112,5 εκατ. ευρώ πρέπει οπωσδήποτε να αλλάξει. Διαφορετικά κινδυνεύει να ανατραπεί ο ενεργειακός σχεδιασμός συνολικά για τις ΑΠΕ και μάλιστα επιζήμια για την χώρα, αφού μόνον αυτές μπορούν να απεξαρτήσουν την χώρα ενεργειακά από το εξωτερικό.
