Αναφορικά με την διερευνητική πρωτοβουλία του ΣΠΕΦ για πολυσυμμετοχική ανάπτυξη ΑΠΕ και συγκεκριμένα αιολικού πάρκου, το προκαταρκτικό ενδιαφέρον που καταγράφηκε μέχρι την 20/9/16 όπου είχε τεθεί ως ορόσημο εκτίμησης, αφορά ομάδα 56 ΑΦΜ με εύρος συγκέντρωσης κεφαλαίων από 3,2 έως 8,4 εκατομμύρια ευρώ. Τα 56 ΑΦΜ αυτά είναι φυσικά ή νομικά πρόσωπα ως επί τω πλείστον ήδη ηλεκτροπαραγωγοί από ΑΠΕ ή συνδεόμενοι μετοχικά με τέτοια δραστηριότητα, χωρίς ωστόσο να λείπουν και περιπτώσεις προσώπων που επί του παρόντος δεν σχετίζονται μεν με δραστηριότητα ηλεκτροπαραγωγής αλλά που ωστόσο έχοντας αντιληφθεί τις δυνατότητες που ακόμη υπάρχουν στον κλάδο θα επιθυμούσαν να επενδύσουν μέσα από ένα βιώσιμο οικονομικά σχήμα, αφού όπως είναι πλέον τοις πάσι γνωστό αναπτύξεις κατά μόνας έχουν πολύ υψηλό κεφαλαιακό κατώφλι που σε συνδυασμό και με την απουσία τραπεζικού δανεισμού και ρευστότητας τις καθιστούν μάλλον αδύνατες.
Το ανωτέρω ενδιαφέρον τιμά ιδιαίτερα την πρωτοβουλία και κρίνεται καταρχήν επαρκές ώστε να συνεχιστεί η προσπάθεια. Συγκεκριμένα η ομάδα εργασίας που έχει συσταθεί με δύο εξειδικευμένα στελέχη του χώρου των αιολικών συνεχίζει την έρευνα και αξιολόγηση κατάλληλων έργων με πλήρη αδειοδότηση που θα αρμόζουν ως short list για να παρουσιαστούν τα χαρακτηριστικά τους στην επενδυτική ομάδα του σχήματος. Επί του παρόντος η ομάδα εργάζεται πάνω σε 9 αιολικά project και ένα μικρό υδροηλεκτρικό που εστάλη, (τα υδροηλεκτρικά συνδυάζουν επίσης καλές οικονομικές αποδόσεις με χαμηλή τιμή πώλησης ενέργειας όπως περίπου και τα αιολικά) ενώ έχουν απορριφθεί επιπλέον 2 έργα λόγω χαμηλών ανεμολογικών δεδομένων άρα και αναμενόμενων οικονομικών αποδόσεων. Η διαδικασία αξιολόγησης δυστυχώς δεν είναι γρήγορη, αφού το βαρύ αδειοδοτικά καθεστώς που ίσχυε και ισχύει στα αιολικά αλλά και τα μικρά υδροηλεκτρικά αλλά και το πλήθος των στοιχείων που υπεισέρχονται σε αυτήν (λ.χ. πιστοποιημένα ανεμολογικά δεδομένα, ενεργειακή μελέτη παραγωγής, αποτίμηση χάραξης συνοδευτικών έργων οδοποιίας, γραμμών μεταφοράς, χρήσεις και καθεστώς γης μέχρι την πρόσβαση στο χώρο εγκατάστασης, προθεσμίες επιμέρους αδειοδοτήσεων κλπ) απαιτούν αναλύσεις με υψηλό βαθμό λεπτομέρειας ώστε να αποφανθεί η ομάδα προκαταρκτικά επί της ωριμότητας και ρεαλιστικότητας εκάστου έργου. Εννοείται πως για λόγους διαφάνειας, αμεροληψίας και ακεραιότητας, πριν την οποτεδήποτε τελική επιλογή κατάλληλου έργου θα ανατεθεί ο έλεγχος του (due dilligence) σε ανεξάρτητο εγνωσμένου κύρους στο αντικείμενο νομικό και τεχνικό γραφείο.
Επί πλέον θα πρέπει να διατηρηθεί υπόψη πως η επικείμενη μετάπτωση και των αιολικών (όπως στα φωτοβολταϊκά ήδη ισχύει) στο καθεστώς των διαγωνισμών για την απόδοση τιμής πώλησης ενέργειας, ασκεί ήδη σημαντικές πιέσεις στους αδειούχους του κλάδου για ταχεία ανάπτυξη και διασύνδεση των έργων τους εντός των ρητών προθεσμιών που τέθηκαν με τον ν. 4414/2016. Συγκεκριμένα:
- Όσα αιολικά έργα διαθέτουν πλήρη αδειοδότηση και υπογεγραμμένη σύμβαση με ΛΑΓΗΕ, για να κρατήσουν το feed in tarrif μοντέλο τους (105 ευρώ/MWh) πρέπει να κατασκευαστούν και να διασυνδεθούν μέχρι 30/6/18, άλλως μέχρι την 31/12/18 για να ενταχθούν τουλάχιστον στο μοντέλο feed in premium με 98 ευρώ/MWh και υποχρεώσεις κάλυψης αποκλίσεων στα πλαίσια του Τarget Μodel. Αν τα δύο αυτά ορόσημα χαθούν, τότε τα έργα μεταπίπτουν υποχρεωτικά στο τότε ισχύον καθεστώς, το οποίο σύμφωνα με τις Κατευθυντήριες Γραμμές της ΕΕ προβλέπεται να είναι οι διαγωνισμοί. Βεβαίως στο ενδιάμεσο είναι πολύ πιθανόν να έχουν λήξει επιμέρους αδειοδοτήσεις τους όπως π.χ. η άδεια εγκατάστασης και οι επεκτάσεις της, δηλαδή κάποια έργα να ακυρωθούν και για άλλους λόγους.
- Όσα έργα άνω των 3 MW (δυστυχώς κάτω του ορίου αυτού δεν υπάρχουν διαθέσιμα έργα τουλάχιστον σύμφωνα με την έρευνα μας) διαθέτουν πλήρη αδειοδότηση και όρους σύνδεσης χωρίς όμως υπογεγραμμένη σύμβαση με ΛΑΓΗΕ, για να ενταχθούν στο feed in premium των 98 ευρώ/MWh με υποχρεώσεις κάλυψης αποκλίσεων στα πλαίσια του Target Model, θα χρειαστεί να σπεύσουν άμεσα (λίγοι μήνες εκτιμάται πως θα είναι το περιθώριο) όταν ανοίξει η σχετική διαδικασία στο ΛΑΓΗΕ για υπογραφή των σχετικών συμβάσεων. Για να συμβεί ωστόσο αυτό, τα συγκεκριμένα έργα θα χρειαστεί προηγουμένως να συμβασιοποιήσουν τους όρους σύνδεσης τους με ΑΔΜΗΕ ή ΔΕΔΔΗΕ κατά περίπτωση, δηλαδή να καταβάλουν συνήθως εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ για να αγοράσουν τους όρους σύνδεσης που τους χορηγήθηκαν. Είναι προφανές πως αδειούχοι που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα υλοποίησης συνολικά του έργου τους, δεν θα προβούν "τυφλά" στην αγορά των όρων σύνδεσης, οπότε και δεν θα μπορούν να υπογράψουν με ΛΑΓΗΕ καν. Συνεπώς αναμένεται να ασκηθούν μεγάλες πιέσεις στους αδειούχους για να καταλήξουν στο τι θα πράξουν τελικά με τα έργα τους.
Και στις δύο ανωτέρω βασικές περιπτώσεις έργων, εκτιμάται πως το πιεστικό πλαίσιο του ν. 4414 καθιστά επίκαιρη την πρωτοβουλία μας, υπό την έννοια ότι μια ισχυρή κεφαλαιακά πολυσυμμετοχική πρωτοβουλία αποτελεί ουσιαστική εναλλακτική για την υλοποίηση έργων που σε διαφορετική περίπτωση θα χαθούν. Επιπλέον παράμετρος δυσκολίας για τα αιολικά έργα είναι και ο μεγάλος χρόνος που απαιτείται για την παραγγελία, δέσμευση και εξασφάλιση ανεμογεννητριών (πάνω από 6-7 μήνες). Για όλους τους ανωτέρω λόγους η παρουσία μιας αξιόπιστης εναλλακτικής για πολυσυμμετοχική ανάπτυξη ΑΠΕ τους προσεχείς μήνες αξίζει να υφίσταται, αφού το σφικτό πλαίσιο του ν. 4414, εκτιμάται πως θα λειτουργήσει ως καταλύτης για συνεργατικές αναπτύξεις. Προς την κατεύθυνση αυτή αναφέρεται πως:
- Οι εργασίες έρευνας και αξιολόγησης διαθέσιμων/κατάλληλων έργων από την ομάδα εργασίας συνεχίζονται.
- Η πρόσκληση προς αδειούχους ώριμων έργων για συνεργατική ανάπτυξη συνεχίζει να ισχύει.
- Η περαιτέρω αύξηση του ενδιαφέροντος θα έχει πολλαπλασιαστικώς θετικά αποτελέσματα, αφού η διεύρυνση της γκάμας έργων που η πρωτοβουλία αποτείνεται αυξάνει και τις πιθανότητες επιτυχίας. Τα αιολικά είναι μια κατηγορία ΑΠΕ που τα μικρά έργα (<3 MW) αφενός σπανίζουν και συνήθως λόγω των συνοδευτικών έργων που απαιτούνται να κατασκευαστούν (οδοποιία, γραμμές μεταφοράς κλπ) δεν καταλήγουν πάντοτε οικονομικώς ελκυστικά. Αντίθετα στα μεγαλύτερα έργα και ιδίως άνω των 10 MW υπάρχει υπερπληθώρα, που ωστόσο λόγω των υψηλών κεφαλαίων που απαιτούνται δεν εντάσσονται επί του παρόντος στο target group της πρωτοβουλίας.
Τούτων λεχθέντων η ισχύς της διερευνητικής πρωτοβουλίας συνεχίζεται και στο διάστημα μέχρι να καταλήξει η ομάδα σε κατάλληλο υποψήφιο έργο/short list έργων, εκδηλώσεις προκαταρκτικού ενδιαφέροντος θα συνεχίσουν να γίνονται δεκτές.
